18-20 กรกฎาคม 2568 รศ.นพ.สุริยเดว ทรีปาตรี ผู้อำนวยการศูนย์คุณธรรม มอบหมายให้นายยงจิรายุ อุปเสน ผู้จัดการสำนักส่งเสริมและขับเคลื่อนเครือข่ายทางสังคม และเจ้าหน้าที่กลุ่มงานส่งเสริมคุณธรรมเครือข่ายทางสังคม ลงพื้นที่ถอดบทเรียนพื้นที่ขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมและตำบลคุณธรรมที่สอดคล้องกับหลักการขับเคลื่อนธรรมนูญหมู่บ้าน 9 ดี หรือ ฮูกุมปากัต 9 ดี ในพื้นที่จังหวัดยะลาและจังหวัดปัตตานี ได้แก่ โรงเรียนบ้านบาละ อ.กาบัง จ.ยะลา ชุมชนคุณธรรมบ้านบาราโหม ต.บาราโหม อ.เมือง จ.ปัตตานี และชุมชนคุณธรรมบ้านทรายขาว ต.ทรายขาว อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี ตามลำดับ
ในการลงพื้นที่ถอดบทเรียนทั้ง 3 วัน พบว่า 1) โรงเรียนบ้านบาละ ในจังหวัดยะลา ซึ่งเป็นโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา มีการดำเนินงานเรื่องโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่องและเข้มข้น โดยมีกิจกรรมโดดเด่นน่าสนใจ ได้แก่ โครงการมะละกอคุณธรรม ดำเนินการทั้งโรงเรียน ทั้งผู้บริหาร ครู และนักเรียน โดยแจกมะละกอให้ผู้บริหาร ครู และนักเรียนนำไปดูแลที่บ้าน ผ่านแนวคิด แจกต้นมะละกอ ที่ไม่ใช่แค่ต้นมะละกอ แต่เป็นการแจกหน้าที่และความรับผิดชอบให้กับนักเรียนเพื่อดูแลต้นมะละกอที่ตนเองได้รับมาให้เติบโต เกิดผลผลิตที่สามารถมาใช้ประโยชน์ได้ ซึ่งผลของการให้นักเรียนดูแลต้นมะละกอของตนเอง พบว่านักเรียนมีพฤติกรรมที่ดีขึ้น โดยการสังเกตจากการที่นักเรียนรู้จักรับผิดชอบในหน้าที่ของตนเองมากขึ้น มีความสนใจและใส่ใจการปลูกมะละกอ เกิดความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว เพราะพ่อแม่ของนักเรียนก็จะเข้ามามีส่วนร่วมในการปลูกมะละกอให้เจริญเติบโต นักเรียนรู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ใช้โทรศัพท์มือถือน้อยลง รวมทั้งมีจิตสำนึกในการดูแลสิ่งแวดล้อมรักการปลูกต้นไม้มากขึ้น
2) ชุมชนบ้านบาราโหม ซึ่งเป็นชุมชนคุณธรรมที่มีการนำเรื่องธรรมนูญชุมชนหรือฮูกุมปากัต 9 ดี ไปใช้ขับเคลื่อนในชุมชนและในโรงเรียนบ้านปาเระ ซึ่งอยู่ในชุมชนบาราโหม พบว่า ที่บ้านบาราโหมนั้นใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนกิจกรรมต่างๆ ในตำบล ผ่านกลไกสภาสันติสุขตำบล ในส่วนของโรงเรียนใช้กลไกสภานักเรียนที่มีความเข้มแข็งในการบูรณาการกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมต่างๆในโรงเรียนผ่านหลักศาสนาโดยเครื่องมือ ฮูกุมปากัต 9 ดี ได้อย่างชัดเจน คือ นักเรียนรู้จักบทบาทของตนเองมากขึ้น มีพฤติกรรมเชิงบวก มีความกล้าแสดงออก อีกทั้งผู้บริหารได้ทำความเข้าใจร่วมกับคุณครูในโรงเรียน ในการบูรณาการงานในโรงเรียนสู่การขับเคลื่อนฮูกุมปากัตในโรงเรียนให้เกิดความเข้าใจไปในทิศทางเดียวกัน
3) ชุมชนคุณธรรมบ้านทรายขาว ต.ทรายขาว อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี ซึ่งมีความโดดเด่นที่น่าสนใจ คือ การอยู่ร่วมกันของคนในชุมชนแบบพหุวัฒนธรรม ทั้งไทยพุทธ และมุสลิม รวมทั้งการมีทุนทางสังคมที่เข้มแข็ง หลากหลาย ที่เป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนได้อย่างต่อเนื่อง ยกตัวอย่างเช่น การมีศูนย์รวมจิตใจที่เป็นความเชื่อด้านศาสนา มีผู้นำทางจิตวิญญาณ มีปราชญ์ชาวบ้าน มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ อีกทั้งเป็นแหล่งผลิตทุเรียนที่มีชื่อเสียงของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ คนในชุมชนมีความสามัคคีและมีความรักหวงแหนในธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมภายในตำบล เหล่านี้จึงเป็นปัจจัยที่สามารถจะทำให้ตำบลทรายขาวมีความเข้มแข็งและต่อยอดกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมความดีภายในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย
จากการลงพื้นที่ถอดบทเรียนทั้ง 3 พื้นที่ ซึ่งมีความโดดเด่นและมีความเข้มแข็งที่แตกต่างกัน มีความน่าสนใจ รวมทั้งพื้นที่ต้องการการสนับสนุนเรื่องของการถ่ายทอดเรื่องราวความดีงามของชุมชนไปสู่ภายนอกมากขึ้น ดังนั้นจึงได้พูดคุยกับทั้ง 3 พื้นที่ ให้เข้าร่วมกิจกรรมร่วมกับศูนย์คุณธรรมในเวทีสมัชชาคุณธรรมแห่งชาติ ครั้งที่ 14 เพื่อนำเรื่องราวที่โดดเด่นของพื้นที่มานำเสนอให้เห็นถึงความน่าสนใจและมุมมองความสันติสุขของพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ต่อไป
ภาพ/ข่าว: กลุ่มงานส่งเสริมคุณธรรมเครือข่ายทางสังคม
#ศูนย์คุณธรรม #ทำดีไม่ต้องเดี๋ยว #คนดีมีพื้นที่ยืน #ความดีมีพื้นที่ในสังคม #กระทรวงวัฒนธรรม
ติดตามข้อมูลข่าวสารเพิ่มเติมได้ที่
🌐 Facebook : ศูนย์คุณธรรม https://www.facebook.com/MoralCenter
🎥 YouTube : Moral Channel https://youtube.com/user/moralcenter
ที่อยู่
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
